Samen met eindeloos veel fantasie en science-fiction boeken brengen de kwantumfysica en -mechanica ons het concept van parallelle universa. Niet dat ik daar een snars van begrijp. Maar net als parallelle universa bestaan verschillende leefwerelden naast en door elkaar, vaak met grote onderlinge gelijkenissen, maar altijd wat verschil. En verschillende leefwerelden, daar kom ik wel mee in aanraking. Er zijn evenveel variëteiten op de werkelijkheid als er mensen zijn. En hoewel we dat al even weten, wordt het in tijden als deze soms pijnlijk duidelijk.

Ik denk aan de tweedeverblijvers die publiekelijk een vergoeding van €50/dag durven vragen, omdat ze niet naar hun tweede verblijf kunnen. Oké, daar zitten ook stacaravannen tussen. Ondertussen slapen mensen onder de sterrenhemel op banken of draaien koppels op technische werkloosheid iedere cent om, gewoon om de buik te kunnen vullen. Als een man dan verklaart dat hij niet weet wat hij in z’n villa aan zee zou gaan doen, nu de restaurants gesloten zijn, dan beseffen we dat zijn leefwereld misschien wel erg ver van de onze ligt. Hoe verder onze leefwerelden uit elkaar liggen, hoe moeilijker we ons kunnen inleven in anderen.

Leefwereldcentrisme

We hebben de neiging om altijd vanuit onze eigen leefwereld te denken en te oordelen. Anderen inzicht verschaffen in jouw wereld kan begrip en empathie versterken. Maar toegang tot een andere z’n leefwereld is geen recht. Zoals even geleden in het journaal: de ouders van gamende jongeren bellen naar de druglijn en krijgen het advies ‘interesse te tonen en zich te laten onderdompelen in de leefwereld van hun kind.’ Dikke bullshit. Welke gamer wil zijn ouders in zijn virtuele leefwereld? Die hebben daar ook recht op wat privacy.

In onze leefwerelden hanteren we onze eigen wetten, verantwoordelijkheden en definities. Denk aan de leefwerelden van mensen die we allemaal kennen: mensen die denken dat ze in een immuun universum leven. Dat het oké is om feestjes te geven in de living of tuin en ieder weekend andere groepen te ontvangen. Dankzij hen verwordt ‘barbecue’ tot een woord met angstige connotatie. Of mensen in een leefwereld waar niemand binnenkomt: mensen bij wie de wereld zich afspeelt op een blauw scherm, een wereld waarin Frank en Simonneke, Wim De Vilder, Gert Verhulst en Ben Crabbé tot de intiemste bubbel behoren.

Met brede blik

Maatschappelijk werkers zijn dan leefwereldtoeristen. Die verbreden hun eigen leefwereld door te schipperen tussen de leefwerelden van hun cliënten, de leefwerelden van beleidsmakers en rijke ‘filantropen’ die projecten uitschrijven op basis van hun perceptie van de leefwerelden van die cliënten en de leefwereld van hun eigen gezinnen. Zij zijn de helden die tussen de parallelle universa reizen, in een poging de balans te herstellen.

In mijn leefwereld past mijn tweede verblijf in een kleine tas in mijn trekrugzak. Wanneer mag ik die openzetten? Hij is volledig energieneutraal en beslaat slechts een klein oppervlak. Ik hoef geen woonbonus of korting op mijn tweede woning. Gewoon een soort allemansrecht dat toelaat om publieke ruimte ook écht door publiek te laten gebruiken. Niet enkel door koopjesgeile dagtoeristen die zich, als op een festival, door nadarhekken moeten laten leiden, met de hulp van stewards en wegwerpmondmaskers.

Prioriteitenlijst

Mijn leefwereld heeft niets aan stadscentra die zich op bijna perverse wijze laten prostitueren door winkelketens die allemaal dezelfde waardeloze dingen verkopen. Wel aan open ruimte en plaats om tenten te zetten, aan gezellig samenzijn en een goeien aperitief. Het is absurd hoe volledige stadscentra plots leeglopen, omdat met de sluiting van horeca en winkels er plots niets meer te doen blijkt. Zonder het kustmatige consumptieinfuus blijken onze centra dood te zijn. Plots is het koppenlopen op de jaagpaden. Laten we de leegstaande winkelpanden omtoveren tot mini-jaagpaden.

Maar elk zijn leefwereld en elk zijn prioriteiten. Ik vraag me gewoon af of we die als samenleving wel nog op een rijtje hebben.



<< Volgende
Vorige >>